Prawo autorskie

Czym jest prawo autorskie? 

Prawo autorskie (ang. copyright) stanowi jedną z dyscyplin prawa cywilnego oraz wpisuje się w zakres praw własności intelektualnej. Ustawa z dn. 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych definiuje prawo autorskie jako każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). Efekt intelektualnej pracy człowieka, aby mógł być nazwany utworem, powinien spełniać on, łącznie, następujące cechy:
1. Powinien być rezultatem pracy twórczej człowieka (twórcy).
2. Powinien być przejawiony to znaczy musi być poddany percepcji jakiejkolwiek innej osoby oprócz twórcy – nie wystarczy, że utwór jest „w świadomości” twórcy – musi zostać urzeczywistniony w świecie materialnym.
3. Powinien mieć indywidualny charakter to znaczy musi różnić się od innych utworów, a ta różnorodność musi wywodzić się z osobowości twórcy – uproszczając nieco – utwór jest indywidualny jeżeli uznamy, że dwie różne osoby nie są w stanie stworzyć takiego samego utworu – np. zdjęcie kartki papieru wykonane telefonem raczej zawsze będzie wyglądało tak samo – nieważne kto je wykona – ale jeżeli jeden z twórców wprowadzi do tego zdjęcia dodatkowe elementy graficzne mające charakter twórczy to istnieje możliwość, że takie zdjęcie będzie uznane za utwór.
4. Powinien być ustalony to jest musi być przejawiony i uzewnętrzniony odbiorcom (choćby jednemu) – co jednak bardzo ważne, utwór nie musi być utrwalony fizycznie – dobrym przykładem dla zrozumienia tego pojęcia jest wygłoszenie wykładu. Prelegent może wygłosić swoją mowę 

do choćby jednego słuchacza i niekoniecznie taki wykład musi być utrwalony na nośniku materialnym, aby był uznany za utwór. Jeżeli natomiast taki wykład zostanie nagrany (dźwięk, dźwięk z obrazem) lub zostanie sporządzony stenogram to wówczas mówimy o utrwaleniu utworu. 

Co jest przedmiotem prawa autorskiego a czego nie można zakwalifikować jako utwór? 

wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe), 

plastyczne, 

lutnicze, 

fotograficzne, 

muzyczne i słowno-muzyczne, 

wzornictwa przemysłowego 

architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne, 

sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne 

audiowizualne (w tym filmowe) 

Powyższą listę utworów stanowiących przedmiot prawa autorskiego należy traktować jako zbiór otwarty, co oznacza, że utworem mogą być również inne rezultaty twórczej działalności człowieka, nie tylko te które prawodawca wymienił w ustawie. Dla prawa autorskiego nie ma znaczenia w jaki sposób utwór zostanie utrwalony i czy w ogóle zostanie utrwalony. Jako ciekawostkę można wskazać, że utworami są tatuaże utrwalone na ludzkim ciele.